Reel Sektör Firmalarının Parasal Sıkılaşma Sürecindeki Durumu İncelendi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü’nde Genel Müdür Ünal Seven ve ekibi, “Parasal Sıkılaşma, Temerrüt Riski ve Firmaların Konut Satışı” analizini tamamladı. Analiz, Merkezin Güncesi’nde yayımlandı ve reel sektör firmalarının son parasal sıkılaşma dönemi sürecindeki durumlarını ele aldı.

Analize göre, parasal sıkılaşma dönemlerinde firmaların risklilik düzeyinde artış yaşandığı tespit edildi. Bu artışın, firmaların sıkılaşma öncesindeki finansal durumlarına bağlı olduğu belirtildi. Son dönemde firmaların temerrüt riskini azaltmak için varlık satışlarına yönelip yönelmedikleri incelenirken, özellikle konut satışlarına odaklanıldı.

2009 yılından itibaren artış trendi gösteren mali borçların toplam aktiflere oranının 2023 yılında tarihsel ortalamaların altında olduğu görüldü. Aynı zamanda faaliyet kar marjının yüksek seviyede seyrettiği, net döviz pozisyon açığının ise azaldığı belirtildi. Ancak son dönemde karlılıkta yaşanan düşüş ve döviz pozisyon açığındaki artış dikkat çekti.

Analizde, reel sektörün son sıkılaşma dönemine güçlü finansal durumla girmesinin, temerrüt göstergelerinde belirgin bir artış yaşanmamasına etki ettiği vurgulandı. Ayrıca, konut stokuna sahip inşaat firmalarının da nakdi varlıklarını güçlendirmek için konut satışlarını artırabileceği üzerinde duruldu.

Analizde, takipteki kredilerin ticari kredilere oranının düşüş gösterdiği, reel sektörün temerrüt oranlarında belirgin bir artış olmadığı ve toplam konut satışlarında artış yaşayan gerçek kişilerin payının yükseldiği ifade edildi. Bu durumların, firmaların sıkılaşma dönemlerine güçlü finansal durumlarla girmesinin etkili olduğunu gösterdiği belirtildi.

Analiz sonucunda, reel sektör firmalarının son sıkılaşma sürecinde temerrüt oranlarında belirgin bir artış yaşanmadığı ve sıkılaşma öncesindeki güçlü finansal durumlarının bu durumda etkili olduğu sonucuna varıldı. Ayrıca, toplam konut satışlarındaki payın azalması da firmaların temerrüt riskini azaltma yönünde attığı adımları destekledi.