TÜSİAD’dan iktisat eleştirisi: Fiyat istikrarı olmadan iktisat işlemez
Seher Alp
3 min read
TÜSİAD İdare Heyeti Lideri Orhan Turan, TÜSİAD Ekonomik Araştırma Forumu (EAF) tarafından düzenlenen “Fed Siyasetleri Gelişmekte Olan Ekonomileri ve Türkiye’yi Nasıl Etkiliyor?” başlıklı seminerin açılış konuşmasını gerçekleştirdi.
Türkiye’de yaşanan ekonomik gelişmeleri pahalandıran Turan, fiyat istikrarı olmadan iktisadın işlemeyeceğini vurgulayarak birinci önceliğin enflasyonla uğraş olması gerektiğini söz etti.
TÜSİAD Lideri’nin konuşmasından satır başları şu halde;
“Durgunluğa yanlışsız gidiyoruz”
“Geride bıraktığımız son üç yılda küresel iktisat değerli arz şoklarına maruz kaldı. Evvel Covid pandemisinin, akabinde Rusya-Ukrayna savaşının arz zinciri üzerinde yarattığı tahribatlara şahit oluyoruz. 2023 yılına yaklaştığımız bugünlerde, küresel ekonomiler bir taraftan epey yüksek enflasyonla gayret ederken, bir taraftan da sakinliğe yanlışsız ilerlemekteler.
Son periyotta enflasyonun beklenenden çok daha uzun bir müddet, ısrarlı biçimde yüksek seyretmesi, ABD merkez bankası başta olmak üzere, tüm majör merkez bankalarının para siyasetinde uzun soluklu olacağını varsayım ettiğimiz bir sıkılaştırmaya gitmesi ile sonuçlanıyor. Bilhassa FED’in resesyon muhtemelliğine karşın fiyat istikrarını önceleyen şahin duruşunu izliyoruz.
“Fiyat istikrarı olmadan iktisat işlemez, önceliğimiz enflasyonla uğraş olmalı”
Unutmayalım ki fiyat istikrarı olmadan iktisat işlemez, hiçbir paydaşa da yarar sağlamaz. Münasebetiyle sağlıklı işleyen, tüm bölümlerin yarar sağladığı bir iktisat hedefliyorsak, birinci önceliğimiz enflasyonla gayret olmalı. Bugün G20 ülkelerinin tamamında enflasyonla savaşın öne çıktığı faiz artırımlarına şahit oluyoruz. Enflasyon ile gayretin kısa vadede şiddetli olacağını, ancak uzun vadeli sağlıklı büyümeye giden tek yol olduğunu kendimize tekrar hatırlatmalıyız.
Enflasyonist baskılar çabucak hemen tüm dünyada, besin ve gücün de ötesine yayılıyor. Hizmet bölümüne de yansıyor. İşletmeler daha yüksek güç, lojistik ve işgücü maliyetleriyle karşı karşıya kalıyor. 2022’nin başlarında ABD’de belirginleşmeye başlayan enflasyonist baskılar, artık Euro bölgesi ve Birleşik Krallık’ta da görülüyor, tüm dünyaya yayılıyor.
“Doların değer kazanmasının pek çok iktisat üzerinde kalıcı tesirleri olacaktır”
Rusya-Ukrayna savaşını bir kenara koyarsak, global büyümeyi yavaşlatan kıymetli bir öbür faktör, gerçekleşen enflasyonun, gayelerin çok daha üstünde olması nedeniyle para siyasetinin agresif formda sıkılaştırılması. Elbette küresel iktisatta finansal şartların süratli sıkılaşması ve doların değer kazanmasının pek çok iktisat üzerinde kalıcı tesirleri olacaktır.
“Daha çok baskı altında kalma riski taşımaktadır”
İktisadi temelleri güçlü, risk primi düşük, bilançoları sağlam olan ekonomiler bu süreçten çok daha rahat çıkacaklardır. Öte yandan bu sürece halihazırda risk primi yüksek giren ekonomiler, dış borçlanma maliyetleri ve kredi kanalı vasıtasıyla daha çok baskı altında kalma riski taşımaktalar.
“Şartlar leğimize değil”
Küresel iktisatta bol para periyodunun azaldığı ve finansman şartlarının geçmişe kıyasla daha güç olacağı bir periyoda çoktan girdik. Bu süreç en başta hesaplanandan daha uzun soluklu olabilir. Türkiye bu periyotta, akranlarının bilakis, farklı bir siyaset tercihi ortaya koydu. Unutmayalım ki, yakın geçmişte yaşadığımız ekonomik zorluk periyotları, küresel rüzgarların gerimizden estiği devirlerdi. Artık küresel görünüm de küresel finansal şartlar da lehimize değil.”
BM’den merkez bankalarına faiz uyarısı: Kumar oynuyorsunuz HABERİ
IMF’den Fed’e faizi artırmayın daveti HABERİ
